Στην ελληνική μυθολογία ο Τειρεσίας ήταν περίφημος ανά το πανελλήνιο Θηβαίος μάντης, γιος του Ευήρους και της Χαρικλούς.
Η ιστορία του Τειρεσία αρχίζει όταν, καθώς του άρεσε να παρατηρεί τη φύση, σε ένα περίπατό του στο όρος Κυλλήνη παρακολούθησε δύο φίδια που ζευγάρωναν. Ο Τειρεσίας τα χώρισε, και αμέσως μεταμορφώθηκε σε γυναίκα. Επτά χρόνια αργότερα, σε ανάλογο περίπατο, τα ξαναείδε να ζευγαρώνουν. Τα χώρισε πάλι και ξανάγινε άνδρας.
Σε μια αντιδικία που είχαν ο Δίας με τη σύζυγό του, την Ήρα, κάλεσαν τον Τειρεσία για να πάρουν τη γνώμη του, αφού οι δύο θεοί γνώριζαν ότι είχε υπάρξει και άνδρας και γυναίκα διαδοχικά. Το ερώτημα που του έθεσαν ήταν: «Ποιος ηδονίζεται περισσότερο στο σεξ, ο άνδρας ή η γυναίκα;» Ο Τειρεσίας απάντησε αδίστακτα: «Εφτά φορές περισσότερο η γυναίκα!» Η Ήρα θύμωσε από αυτή του την απάντηση, και για να τον τιμωρήσει τον τύφλωσε (αυτό τουλάχιστον ισχυρίζεται για να δικαιολογήσει την τύφλωσή του η ψευδοησιόδειος Μελαμποδία). Ο Δίας τότε, για να τον αποζημιώσει, του έδωσε το χάρισμα της μαντικής και διάρκεια ζωής εφτά γενεών.
Η κυρίως δράση του Τειρεσία τοποθετείται στη Θήβα, όπου υπήρχε οιωνοσκοπείο του, ενώ το μαντείο του βρισκόταν στον γειτονικό Ορχομενό. Ο Τειρεσίας ήταν ο επίσημος σύμβουλος των βασιλέων της Θήβας και διεδραμάτισε σημαντικό ρόλο στον μύθο του Λαΐου και του Οιδίποδα.
Ο θάνατος του Τειρεσία, σε βαθύτατο γήρας, τοποθετείται χρονικά μετά την κατάληψη των Θηβών από τους Επιγόνους. Η «Νέκυια» της Οδύσσειας τον παρουσιάζει να συνεχίζει να ασκεί τη μαντική τέχνη ακόμα και στον Άδη, όπου πήγε να τον συμβουλευθεί ο Οδυσσέας.
Ο τάφος του Τειρεσία υποτίθεται ότι υπήρχε στο Τιλφώσσιον Όρος, κοντά στην Τιλφούσσα πηγή, ενώ στη Θήβα βρισκόταν απλώς ένα κενοτάφιο του μάντη.