Η μάχη του Στειρίου

Το πρωί του Σαββάτου της 10ης Ιουνίου του 1944 οι δυνάμεις του 11ου Λόχου του ΙΙΙ/34 τάγματος του ΕΛΑΣ με Διοικητή τον Λοχαγό Χριστόφορο παίρνοντας εντολή έφυγαν από το Κυριάκι και κατέβηκαν στο Στείρι, περιμένοντας τις επίλεκτες δυνάμεις των Γερμανών που είχαν διαταχθεί από την Λιβαδειά και την Άμφισσα να έλθουν με σκοπό την τρομοκράτηση και εκφοβισμό του πληθυσμού των κατοίκων των χωριών του δυτικού ορεινού όγκου του Ελικώνα . Εκείνη την χρονική περίοδο πολλοί κάτοικοι των χωριών αυτών ήσαν οργανωμένοι στο ΕΑΜ και βοηθούσαν τον ΕΛΑΣ στον αγώνα για την απελευθέρωση της πατρίδας ,ενώ το Γ΄ Ράιχ είχε υποστεί σημαντικές ήττες τόσο στην Ελλάδα αλλά και στην Ευρώπη.

Οι αντάρτες φτάνοντας στο Στείρι επέλεξαν το κατάλληλο σημείο στήνοντας ενέδρα με τρεις διμοιρίες στη θέση Λιθαράκι 1,5 χιλιόμετρο πριν το χωριό περιμένοντας τους Γερμανούς. Οι Γερμανοί φθάνοντας στο Δίστομο και τρομοκρατώντας τους κατοίκους απόσπασαν την πληροφορία ότι υπάρχουν αντάρτες στο Στείρι. Έτσι πριν τις 12:00 το μεσημέρι, 4 γερμανικά και 2 επιταγμένα ελληνικά φορτηγά γεμάτα με άνδρες των SS μεταμφιεσμένους σε χωρικούς για να μην κινήσουν υποψίες , έφυγαν από το Δίστομο με προορισμό το Στείρι με σκοπό να συνεχίσουν και εκεί τα ίδια (βιαιοπραγίες, εκφοβισμό και εκτελέσεις πληθυσμού).

Ο Νίκος Λ. Ασημάκης, επιλοχίας του Λόχου σε γραπτή μαρτυρία του αναφέρει για την μάχη τα εξής:
"Όταν η φάλαγγα έφθασε σ΄επιθυμητό , για το Λοχαγό ύψος, αυτός έριξε μια πιστολιά με το αυτόματο πιστόλι του και αμέσως ο Καραφωτιάς , που ήταν πιο κοντά και περίπου στα 50 μέτρα από το πρώτο αυτοκίνητο ,και επί πολλές ώρες βρισκόταν με το δάκτυλο στη σκανδάλη, έριξε την πρώτη ριπή με το οπλοπολυβόλο του. Αλλά και τα δυο βαριά πολυβόλα δεν καθυστέρησαν ούτε κλάσμα δευτερολέπτου να σπείρουν τον θάνατο στους κτηνανθρώπους φασίστες και στους ντόπιους συνεργάτες του, μαζί τους και τα υπόλοιπα αυτόματα και ατομικά όπλα του Λόχου…. Το πανηγύρι αυτό κράτησε περίπου μέχρι τις δυο το μεσημέρι.Οι Γερμανοί που όπως εκ των υστέρων ανακαλύψαμε ήταν των SS παρ΄όλο τον αρχικό αιφνιδιασμό και τις βαριές απώλειες, συνέχισαν να πολεμούν γερά, ταμπουρωμένοι όπως - όπως ή και καθόλου. Αρκεί να αναφέρω ότι ακριβώς απέναντί μου ένας Γερμανός είχε κρύψει μόλις το κεφάλι του πίσω από μια αφάνα και έριχνε συνεχώς, παρ΄όλον ότι δεχόταν καταιγισμό πυρών.Τέτοια φαινόμενα υπήρξαν πολλά σ΄αυτή την μάχη και οι Γερμανοί αντιστάθηκαν σκληρά, παρ΄όλο που το έδαφος δεν τους βοηθούσε. ".

Η μάχη κράτησε περίπου μέχρι τις δύο το μεσημέρι αναγκάζοντας τους αριθμητικά λιγότερους αντάρτες σε οπισθοχώρηση .Οι απώλειες των Γερμανών ήταν περίπου 40 νεκροί άνδρες, μεταξύ αυτών και ο διοικητής τους, ο οποίος μεταφέρθηκε τραυματισμένος και πέθανε στο Δίστομο ενώ των Ελλήνων 1 νεκρός.

Και οι Γερμανοί αντί να τους κυνηγήσουν, όπως θα έκανε ο κάθε τίμιος τακτικός στρατός, γυρίζουν στις 4 η ώρα το απόγευμα στο χωριό και αρχίζουν ως αντίποινα για τη μάχη του Στειρίου μια άνανδρη κι ανελέητη ανθρωποσφαγή που κράτησε ως το βράδυ.

Αρκετοί όμως κάτοικοι του Διστόμου που υποπτεύθηκαν τα επακόλουθα της μάχης, ξέφυγαν από το αφύλακτο διάσελο και τράβηξαν για την Αντίκυρα,τις στρούγκες και τις σπηλιές των γύρω βουνών,γλυτώνοντας την ζωή τους από την θηριωδία των Γερμανών.

Έτσι τελείωσε η μάχη αυτή με οδυνηρές απώλειες για τους Γερμανούς αλλά και για τον άμαχο και αθώο πληθυσμό του γειτονικού χωριού.

Ότι δεν κατάφεραν εκείνη την ημέρα οι Γερμανοί στο Στείρι, επανήλθαν και το πραγματοποίησαν το Σάββατο της 24 Ιουνίου 1944, καίγοντας τα σπίτια και τις θημωνιές στα αλώνια , χωρίς ανθρώπινες απώλειες αφού οι κάτοικοι του είχαν προλάβει να κρυφτούν σε γειτονικές δύσβατες περιοχές του χωριού.

Πηγές

Wikipedia

Βιβλιογραφία

*Ν. Ασημάκης ‘’ Η μάχη του Στειρίου της 10ης Ιουνίου και η αλήθεια για την σφαγή του Διστόμου’’ Εμβόλιμον τεύχος 21-22 Ιούνιος 1994
*Μαρίας Π. Αργυρίου - Λουκάς Α. Κουσκούκης « Στείρι ( Ιστορικά - Λαογραφικά στοιχεία ) »
*Εμμανουήλ Μορφιαδάκης « Λαογραφία Στειρίου ». 1969
*Θύμιου Δ. Δάλκα « Λειβαδιά, Ιστορικοί περίπατοι Β΄ Στα δυτικά της » 1996, σελ.88, 89

Unless otherwise stated, the content of this page is licensed under Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 License