Πασχάλης Κώστας (1929-2007)
paschalis-kostas.jpg

O Κώστας Πασχάλης γεννήθηκε στη Λιβαδειά το 1929, από μικρή δε ηλικία φάνηκε η καλλιτεχνική του φύση και η διάθεσή του να υπηρετήσει την τέχνη, εκδηλώνοντας την επιθυμία να γίνει μαέστρος. O διορατικός πατέρας του, βαρύτονος και ο ίδιος, χωρίς όμως δυστυχώς να του δοθεί κάποια ευκαιρία μιας περαιτέρω ανάδειξης, μετανάστευσε στις ΗΠΑ, κι’ ήταν αυτός που τον παρότρυνε και τον έστειλε τελικά να σπουδάσει θεωρητική μουσική. Παράλληλα μελέτησε και βυζαντινή μουσική, την οποία μάλιστα βρήκε πολύ πλούσια, πλουσιότερη κι από την ευρωπαϊκή. Το ενδιαφέρον του όμως στράφηκε τελικά στην όπερα.
Ετσι, σε ηλικία μόλις 20 ετών μπήκε στην Εθνική Λυρική Σκηνή στην Αθήνα, ως χορωδός, δύο δε μόλις χρόνια αργότερα, το 1951, του δόθηκε η πρώτη μεγάλη ευκαιρία, να πρωταγωνιστήσει στο Ριγκολέτο του Βέρντι με εξαιρετική επιτυχία, γεγονός το οποίο καταλυτικά συνετέλεσε ώστε μετά από τρία χρόνια, το 1954, να γίνει ένας από τους πρωταγωνιστές της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.
Δύο χρόνια αργότερα, το 1956-57 προσκλήθηκε από την Κρατική Oπερα της Βιέννης να τραγουδήσει στο Μπάλλο ιν Μάσκερα με τον ντι Στέφανο, και διευθυντή ορχήστρας έναν άλλο μεγάλο πραγματικά πατριώτη μας, το Δημ. Μητρόπουλο. Ηταν ιδιαίτερη τύχη, χαρά και τιμή το πρώτο μου βήμα να είναι κάτω από την μπαγκέτα του Δημ Μητρόπουλου, λέει ο ίδιος σε μια συνέντευξή του. Eυτυχής συγκυρία που ανέδειξε αμέσως το μεγάλο ταλέντο του στο διεθνή χώρο και αποτέλεσε την αφετηρία μιας περίλαμπρης καριέρας με την παρουσία του πλέον στα μεγάλα λυρικά θέατρα του κόσμου.

Υπήρξε στέλεχος της Εθνικής Λυρικής Σκηνής και ανέπτυξε δραστηριότητα στα μουσικά θέατρα του εξωτερικού. Από 10 ετών ξεκίνησε τις σπουδές του στο Ωδείο Αθηνών. Σε ηλικία 20 μπήκε στην Εθνική Λυρική Σκηνή ως χορωδός. Το 1951 είχε την πρώτη του εμφάνιση ως πρωταγωνιστής στον Ριγκολέτο του Βέρντι. Η επιτυχία της παράστασης τον καθιέρωσε ως πρωταγωνιστή στη Λυρική. Το 1956-1957 τον προσκλήθηκε από την Κρατική Όπερα της Βιέννης και τραγούδησε "Μπάλο ιν Μάσκερο" με διευθυντή ορχήστρας τον Δημήτρη Μητρόπουλο. Στη συνέχεια τραγούδησε, μεταξύ άλλων, στη Μετροπόλιταν Όπερα της Νέας Υόρκης, την Όπερα του Βερολίνου και στο Κόβεντ Γκάρντεν του Λονδίνου.

Σταθμός στη σταδιοδρομία του υπήρξε το 1964, το Γκλάιντμπορν στην Αγγλία. Η ερμηνεία του Πασχάλη στο ρόλο του Μάκβεθ του Βέρντι ήταν πραγματικά εκπληκτική. Διθυραμβικές οι κριτικές με τίτλους όπως «Κώστας Πασχάλης, Μια αποκάλυψη» που συνοδευόταν από πραγματικά διθυραμβικά σχόλια. Η μία κριτική προσπαθούσε να ξεπεράσει την άλλη σε εγκώμια, αποτυπώνοντας έτσι οι κριτές τον άκρατο ενθουσιασμό τους για τον καλλιτέχνη αυτόν που κατάφερε μάλιστα να επισκιάσει ακόμη κι αυτή τη Λαίδη Μακβεθ που φαίνεται να ήταν συνήθως το κυρίαρχο πρόσωπο στην όπερα αυτή. Το παράξενο με το ανέβασμα αυτού του Μάκβεθ, αναφέρεται σε μια κριτική, ήταν ότι η ερμηνεία του Πασχάλη πρόβαλε τελικά την τραγική μορφή του Μάκβεθ κι όχι της γυναίκας του, της Λαίδης Μάκβεθ που συνήθως είναι αυτή που αρπάζει το θρίαμβο κάτω από τη μύτη του ανδρός της.

Η επιτυχία του Γκλάιντμπορν άνοιξε πλέον στον Κώστα Πασχάλη τις μεγαλύτερες πόρτες του λυρικού θεάτρου, στη διεθνή σκηνή.
Η Daily Telegraf έγραφε: «Υποστηρίζεται ότι στον Μάκβεθ του Βέρντι πιο ζωντανή έμφαση έχει δοθεί στη λαίδη Μάκβεθ από ότι στον κύριο ήρωα του Σαίξπηρ. Το αληθινό ισοζύγιο περισσότερο από ποτέ επανορθώθηκε από την εξαιρετική εκτέλεση του Κώστα Πασχάλη. Μονοπώλησε την προσοχή του κοινού τραγουδώντας με έκφραση κι ερμηνεύοντας το ρόλο του με βαθύτατη κατανόηση, αποδείχνοντας πόσο η μουσική του Βέρντι προσθέτει στη δημιουργία του Σαίξπηρ».
Και η Daily Express: «Το Γκλάιντμπορν έφθασε ως το ύψος του αστεριού του Σαίξπηρ και πραγματοποίησε μια από τις ωραιότερες μoυσικές προσφορές στα 400 χρόνια του Βάρδου. Το 23ο φεστιβάλ του Γκλάιντμπορν άνοιξε μ’ ένα εντυπωσιακό ανέβασμα του Μάκβεθ και στέφθηκε από μια καταπληκτική εκτέλεση του κύριου ρόλου από τον Κώστα Πασχάλη που απέδωσε την πτώση του Σκώτου Βασιλιά με εξαιρετικό ταλέντο».

Βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών και το Υπουργείο Πολιτισμού της Αυστρίας, ενώ στις 27/1/03 το Πανεπιστήμιο Αθηνών, μετά από πρόταση του Tμήματος Θεατρικών Σπουδών, αναγορεύθηκε σ’ αυτόν τον ύψιστο ακαδημαϊκό τίτλο, αυτόν του επιτίμου διδάκτορος.

Πέθανε στις 10 Φεβρουαρίου 2007.

Unless otherwise stated, the content of this page is licensed under Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 License