Η Λιλίκα Νάκου γεννήθηκε το 1904, στη συνοικία της Πλάκας στην Αθήνα, κόρη του Λιβαδείτη δικηγόρου Λουκά Νάκου και της αριστοκρατικής καταγωγής Ελένης Παπαδοπούλου. Ο πατέρας της ήταν σοσιαλιστής και διετέλεσε δυο φορές υπουργός με την παράταξη του Βενιζέλου. Η μητέρα της ήταν αδελφή της λογοτέχνιδας Αρσινόης Παπαδοπούλου.
Η Νάκου μαθήτευσε στο ιδιωτικό δημοτικό σχολείο της Χιλλ. Όταν ήταν δώδεκα ετών οι γονείς της χώρισαν και η ίδια εγκαταστάθηκε με τη μητέρα της στη Γενεύη, όπου τέλειωσε το γυμνάσιο, πήρε μαθήματα πιάνου και σπούδασε στη Φιλοσοφική σχολή του πανεπιστημίου της Γενεύης. Μετά το τέλος του πρώτου παγκοσμίου πολέμου έφυγε με τη μητέρα της για το Παρίσι.
Σπούδασε γαλλική λογοτεχνία στη Σορβόννη, ήρθε σε επαφή με τους σοσιαλιστικούς κύκλους του Παρισιού μέσω του Henry Barbusse (που σχετιζόταν με τον πατέρα της, ο οποίος την ίδια περίοδο διατηρούσε δικηγορικό γραφείο στο Παρίσι) και εργάστηκε σε γαλλικούς εκδότες ως lectrisse. Στη Γαλλία γνωρίστηκε επίσης με τους Romain Rolland και Miguel de Unamuno.
Στην Ελλάδα επέστρεψε στις αρχές της δεκαετίας του ’30 και λόγω οικονομικών προβλημάτων εργάστηκε από το 1934 ως δασκάλα Ωδικής, αρχικά στο Ρέθυμνο και στη συνέχεια στα Πατήσια. Την ίδια χρονιά πέθανε ο πατέρας της. Δύο χρόνια αργότερα εγκατέλειψε τη διδασκαλία και αφοσιώθηκε στη δημοσιογραφία.
Συνεργάστηκε με την εφημερίδα Ακρόπολις και το Έθνος (ανταποκρίτρια και στο εξωτερικό), καθώς και με τα περιοδικά Νέα Εστία, Νεοελληνικά Γράμματα, Φιλολογική Πρωτοχρονιά, Ο κύκλος κ.α.
Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής έχασε τη μητέρα της από την πείνα, έπεσε σε οικονομική εξαθλίωση, σώθηκε από λιμοκτονία από τον Ερυθρό Σταυρό, ανέπτυξε δράση υπέρ των διωγμένων κομμουνιστών και εργάστηκε εθελοντικά στο νοσοκομείο παίδων της Ριζαρείου.
Μετά την απελευθέρωση επισκέφτηκε ξανά την Ελβετία και ταξίδεψε στο εξωτερικό για οχτώ χρόνια περίπου. Η υγεία της γνώρισε έντονα προβλήματα ήδη πριν τη δικτατορία του Παπαδόπουλου. Τα τελευταία χρόνια της ζωής της επισκεπτόταν συχνά την Ικαρία για θεραπευτικούς λόγους. Πέθανε στην Αθήνα το 1989.
Την πρώτη της εμφάνιση στη λογοτεχνία πραγματοποίησε στο Παρίσι, δημοσιεύοντας διηγήματα και νουβέλες σε περιοδικά όπως τα Monde, Clarte, Nouvelles Litteraires. Το 1928 η Γαλάτεια Καζαντζάκη δημοσίευσε μετάφραση της Φωτεινής της Νάκου από τα γαλλικά στην εφημερίδα Πρωία.
Γνωστή στην Ελλάδα έγινε ωστόσο το 1932 με την έκδοση της συλλογής διηγημάτων "Η Ξεπάρθενη", ενώ την ίδια περίοδο γνωρίστηκε με το Νίκο Καζαντζάκη και μπήκε στο λογοτεχνικό κύκλο της Δεξαμενής (Βάρναλης, Θεοτόκης, Καμπύσης κ.α.), μέσω του οποίου ήρθε σε επαφή με τη νεοελληνική λογοτεχνία. Μέχρι τότε τα διαβάσματά της στρέφονταν σχεδόν αποκλειστικά στο χώρο της γαλλικής και ρωσικής λογοτεχνίας (ιδιαίτερα θαύμαζε τους Ντοστογιέφσκι και Τολστόι).
Η Λιλίκα Νάκου τοποθετείται στο χώρο της μεσοπολεμικής ελληνικής πεζογραφίας. Η γραφή της στηρίζεται πάντα σε προσωπικά της βιώματα και κινείται στα πλαίσια του κοινωνικού και ψυχογραφικού ρεαλισμού. Με την "Ξεπάρθενη" δημιούργησε αίσθηση ως νεοεμφανιζόμενη λογοτέχνιδα, καθώς υπήρξε μια από τις εισηγήτριες της επηρεασμένης από το φεμινιστικό κίνημα γραφής.
Εργογραφία
(πρώτες αυτοτελείς εκδόσεις)
Ι.Πεζογραφία
- Η ξεπάρθενη. Αθήνα, 1932.
- Παραστρατημένοι· Μυθιστόρημα. Αθήνα, Γκοβόστης, 1935.
- Η κόλαση των παιδιών. Αλεξάνδρεια, Γρίβας, 1944.
- Ναυσικά. Αθήνα, 1953.
- Η κυρία Ντορεμί. Αθήνα, Δίφρος, 1955.
- Τα ανθρώπινα πεπρωμένα· Μυθιστόρημα· Πρόλογος Raphael Weill του κολλεγίου της Γαλλίας. Αθήνα, Βιβλιοεκδοτική, 1955 (και ανατύπωση με τίτλο Γη της Βοιωτίας από τις εκδόσεις Γαλαξίας, 1967).
- Για μια καινούρια ζωή. Αθήνα, Μαυρογιώργης, 1960.
- Οι οραματιστές της Ικαρίας. Αθήνα, Φέξης, 1963.
- Η ιστορία της παρθενίας της δεσποινίδας Τάδε. Αθήνα, Δωρικός, 1981.
ΙΙ. Μυθιστορηματικές βιογραφίες - Δοκίμια - Αναμνήσεις
- Η ζωή του Έδγαρ Πόε. Αθήνα, έκδοση του περ. Νέα Εστία, 1936 (και επανέκδοση με τίτλο Ποτέ πια από τον Πάπυρο το 1975).
- Οι παραγνωρισμένοι. Αθήνα, Δωρικός, 1978.
- Η ζωή του Σεμελβάις. Αθήνα, δωρικός, 1982.
- Ζαν Ζωρές. Αθήνα, Δωρικός, 1985.
- Προσωπικότητες που γνώρισα. Αθήνα, Alvin Redman Hellas, 1965.
- Το χρονικό μιας δημοσιογράφου. Αθήνα, Δωρικός, 1979.
- Μόσχω Τζαβέλλα· Ιστορική αφήγηση· Φιλολογική επιμέλεια, πρόλογος και επίμετρο Κ.Α.Δημάδης. Αθήνα, Καστανιώτης, 199;
Ενδεικτική Βιβλιογραφία
- Ζήρας Αλέξης, «Νάκου Λιλίκα», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό7. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1987.
- Καλαμάρης Νίκος, «Ένα υποκειμενικό μυθιστόρημα», Νεοελληνικά Γράμματα, 27/10/1935, σ.6 (= Κάλας Νικόλας, Κείμενα ποιητικής και αισθητικής · επιμέλεια Αλεξ. Αργυρίου, σ.137-142. Αθήνα, Πλέθρον, 1982).
- Καραντώνης Ανδρέας, «Λιλίκα Νάκου», Πεζογράφοι και πεζογραφήματα της γενιάς του ’30, σ.226-230. Αθήνα, Παπαδήμας, 1977.
- Κοκκίνης Σπύρος, «Ανέκδοτη βιογραφία της Λιλίκας Νάκου», Πάροδος7, 4/1991, σ.496-498.
- Κούρτοβικ Δημοσθένης, «Λιλίκα Νάκου», Έλληνες μεταπολεμικοί συγγραφείς· Ένας κριτικός οδηγός, σ.158-159. Αθήνα, Πατάκης, 1995.
- Μαλάνος Τίμος, «Ένα βιβλίο αναμνήσεων, Λιλίκας Νάκου: Προσωπικότητες που γνώρισα», Η δύναμη των αισθητικών συγκινήσεων· Και άλλα κριτικά, σ.61-67. Αθήνα, Πρόσπερος, 1984.
- Μαυροειδή – Παπαδάκη Σοφία, «Νάκου Λιλίκα», Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας10. Αθήνα, Χάρη Πάτση, χ.χ.
- Νάκας Θανάσης, Συνέντευξη με τη Λιλίκα Νάκου, Τομές48, 5/1979, σ.4-15.
- Παναγιωτόπουλος Ι.Μ., Τα πρόσωπα και τα κείμεναΒ΄ · Ανήσυχα χρόνια, σ.158-167. Αθήνα, Οι εκδόσεις των Φίλων, 1980.
- Παπαϊωάννου Μ.Μ., «Θύμησες για μια λογοτέχνιδα που έφυγε · Λιλίκα Νάκου (1900-1989)», Νέα Εποχή198, 9-10/1989, σ.19-23.
- Παρίσης Νικήτας, «Λιλίκα Νάκου», Η μεσοπολεμική πεζογραφία · Από τον πρώτο ως τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο (1914-1939)Στ΄, σ.184-202. Αθήνα, Σοκόλης, 1993.
- Σαχίνης Απόστολος, Πεζογράφοι του καιρού μας, σ.157-165. Αθήνα, Εστία, 1967.
- Σπανδωνίδης Πέτρος, Μακεδονικές ΗμέρεςΒ΄, 1934, σ.51-52 και Γ΄, 1935, σ.466.
- Χάρης Πέτρος, Κριτική για το Ναυσικά, Σαράντα χρόνια κριτικής ελληνικού πεζού λόγουΒ΄ (1950-1956)α΄, σ.265-266. Αθήνα, Ε.Λ.Ι.Α., 1985.
- Χατζιδάκη Νατάσα, «Λιλίκα Νάκου: Γράφω τη γλώσσα της μάνας μου», Διαβάζω72, 29/6/1983, σ.64-72 (συνέντευξη).
- Χατζίνης Γιάννης, Κριτική για το Προσωπικότητες που γνώρισα, Νέα Εστία, 15/9/1965, αρ.917, σ.1318.
- Tannen Deborah, Lilika Nakos. Boston, Twayne Publishers, 1983.
- Αφιερώματα περιοδικών Τομές48, 5/1979, σ.3-25 & Γραφή5 (Λάρισσα), 9-10/1989.